بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامى در
دیدار قاریان قرآن کریم در ماه مبارک رمضان (۱۳۸۳/۰۷/۲۵)
بسم اللَّه الرّحمن الرّحیم
خدا را سپاسگزاریم که توفیق عنایت کرد تا بار دیگر در این محفل نورانى قرآنى با حضور قراى جوان و پُراستعدادمان شرکت کنیم.
امسال و بعضى سالهاى دیگر، بحمداللَّه ماه رمضان را با این جلسه ى قرآنى بسیار خوب و برجسته افتتاح کردیم. برجستگى این جلسه به خاطر این است که این جوانهایى که در این جا تلاوت قرآن مى کنند، استعدادهاى بسیار درخشانى هستند که یقیناً اگر وسایل و امکانات پرورش این استعدادها به طور کامل فراهم شود و آن بالندگى لازم را پیدا کنند، کشور ما قله ى تلاوت قرآنى در دنیاى اسلام خواهد شد. صداها خوب، فراگیرى ها خوب، آمادگى ها خوب – و این نعمت بزرگى است – منتها قدرى بیشتر باید زمینه ى رشد و بالندگى این جوانها پیدا شود.
بارها عرض کرده ایم که تلاوت قرآن به شکل ممتاز و با صداى خوش و با آهنگ درست و خوب، مشوق گرایش عمومى به قرآن با دلها و جانها و فکرهاست. این تفنن نیست؛ این یک کار زاید و تشریفاتى نیست. اگر درست بفهمیم چه کار داریم مى کنیم، این یک حرکت منطقى و قدم استوارى است در راه همه گیر شدن فهم و معرفت قرآن. این مطلب را براى این عرض کردیم که شما قرآنیان عزیز – که غالب این جمعیتى که این جا هستید یا همه، جزو علاقه مندان به قرآن یا تلاوت کنندگان به آهنگهاى قرآنى هستید و از این جهت، مخاطب شمایید – این کار را هرچه مى توانید پیش ببرید و پایه هاى محکمى را براى آن فراهم بکنید. البته تلاوتهایى که امروز گوش کردم، متوجه شدم که امسال از سال گذشته بهتر شده است؛ این نشان دهنده ى این است که ما رو به رشد هستیم. خیلى از تلاوتهاى همین جوانهاى خودمان که بعضى از آنها حالا در این جا خواندند، تلاوتهایى است که از خیلى از تلاوتهایى که گاهى در رادیو پخش مى شود و بنده گاهى گوش مى کنم، بهتر است؛ این نشان دهنده ى این است که ما به سمت جلو حرکت مى کنیم. البته این کار هم مثل همه ى کارهاى دیگر شرایطى دارد؛ بایستى آن نکات لازم را از اساتیدش فراگرفت:
هرکه چیزى یاد گیرد
باید از استاد گیرد
خودرُو بار آمدن، اتلاف منابع و اتلاف استعدادها را به دنبال دارد؛ وقتى انسان خودرُو بیاید بالا، استفاده ى بهینه از استعدادش نمى شود؛ بایستى همه ى جهات، هم درست خوانى متن – که الحمدللَّه تجوید خیلى خوب شده و این جوانها تجویدشان خیلى خوب است. بعضى از دقتهایى که ماها در تجوید مى کنیم، من گاهى دیده ام این خواننده هاى درجه ى دو مصرى که مى آیند این جا، غالباً بعضى از این موارد را آنها رعایت و مراعات نمى کنند – هم صداها، که صداهاى بسیار خوبى در بین جماعت ماست، رعایت شود.
یک اشکال بزرگ در تلاوتهاى ما – که حالا بحمداللَّه دارد اصلاح مى شود – عدم توجه قارى و تلاوت کننده به مضمون آیه یى است که مى خواند. وقتى شما با مضمون آیه کاملاً آشنا بودید، خود شما در هنگام خواندن تحت تأثیر قرار مى گیرید و نفس این تحت تأثیر قرارگرفتن شما، هم در لحن و هم در صدا و هم در نغمه و هم حتّى در حرکات ظاهرى شما اثر مى گذارد و روى مخاطب و جلسه هم تأثیر مى گذارد. نظیر این موضوع را در خواننده هاى شعر فارسى و مداحهایى که خوش صدا هستند و در بعضى از جلسات مى خوانند، دیده اید؛ شعر خوبى که مى خواند، خودش تحت تأثیر صداى خودش قرار مى گیرد و لحن او تحت تأثیر این خودْتأثیرى قرار مى گیرد و نافذتر و شیرین تر و دلنشین تر مى شود؛ عیناً در قرآن خواندن هم همین طور است. بعضى از خواننده هاى مصرى هم که این جهت را بیشتر رعایت مى کنند، لحنشان دلپذیرتر و دلنشین تر است. این یک نکته است که باید مورد توجه قرار بگیرد و این، در وقف و ابتدا و مسائلى از این قبیل هم تأثیر مى گذارد.
این را به شماها که همه اهل فن تلاوتید، عرض بکنیم که یکى از محسنات جلسه ى امسال این بود که اصرار به بلندخوانى و نفس عمیق نشان دادن نبود؛ این خیلى خوب است. قرا اصلاً اصرار نداشته باشند که نشان دهند نفس شان زیاد است؛ نه، این نفس بلند براى آن جایى لازم است که اگر آیه را قطع کنید، معنا خراب مى شود؛ آن جاست که نفس بلند خوب است؛ نفسى که به آن بلندى نیست، این جا کم مى آورد. البته آن هم راه جبران دارد؛ مى بینید که در بین قراى مصرى بعضى ها درجه ى یک هستند، ولى نفسهایشان کوتاه است؛ مثل عبدالفتاح یا بعضى دیگر؛ این عیب اساسى محسوب نمى شود و قابل جبران است؛ یعنى آن استادِ فن بلد است که اگر نفسش کوتاه آمد، دنباله ى آیه را چه طور بخواند که انگار قطع نشده؛ قشنگ مى خوانند؛ خیلى از این قراى قدیمى البته این طورند؛ اما این جدیدى ها که حالا هستند و ایران هم زیاد مى آیند، اغلبشان مبتلا به همین مرضند؛ مرضِ نفسگیرى و بلندخوانى؛ گاهى خودش بال بال مى زند؛ اما قطع نمى کند! این هیچ حُسنى محسوب نمى شود؛ فقط حُسنش همان جایى است که انسان احتیاج دارد به نفس بلند و اگر نفسش کوتاه باشد، کم خواهد آورد؛ خراب مى کند، که آن هم یک زینتى است؛ خوب است؛ اما در غیر آن هیچ لازم نیست. ببینید کجا بایستى آیه را کوتاه کرد؛ کجا باید وقف کرد؛ کجا بایست با وقف، معنایى را نشان داد یا با تکرار، معنایى را نشان داد و گاهى با یک کلمه، یک معنایى را رساند؛ اینها را باید رعایت بکنید.
یکى از مسائل تلاوت ما، مسأله ى موسیقى تلاوت و این نغمه هاى صحیح تلاوت است، که اینها را بایست صحیح خواند. دیگر حالا مجال صحبت در این زمینه نیست؛ این هم بسیار مهم است. اینها هم یک روش و شیوه یى دارد که البته من حالا مى بینم خیلى بهتر شده و سابقها این طور نبود. نغمه ها و آهنگهاى قرآنى را بایستى فراگرفت. البته خیلى اش هم ذوقى است؛ این را هم عرض بکنیم؛ یعنى اگر کسى داراى ذوق هنرى باشد، بدون این که بخواهد یاد بگیرد و نُت بخواند، خودش مى فهمد که چه کار بایستى بکند؛ طبیعتِ ذوق قارى، او را مى کشاند به یک آهنگ صحیح. هرچه بتوانید کمتر در این زمینه ها از این و آن تقلید بکنید، بهتر است.
امروز از دعاى آقاى موسوى هم محروم شدیم.
پروردگارا! به محمّد و آل محمّد همه ى ما را با قرآن زنده بدار و با قرآن محشور کن؛ ما را ممتاز و مفتخر به فهم معارف بلند قرآنى بفرما؛ ما را از قرآن هرگز جدا مفرما؛ ما را مشمول ادعیه ى زاکیه ى حضرت بقیهاللَّه قرار بده.
والسّلام علیکم و رحمهاللَّه و برکاته
منبع:leader.ir
