حسین دهقان، معلم پیشکسوت قرآن در استان همدان اظهار کرد: از ابتدا روخوانی و روانخوانی قرآن را پیش مادرم یاد گرفتم و در واقع اولین معلم قرآنم ایشان بود.
حسین دهقان، معلم پیشکسوت قرآن در استان همدان و یکی از پایهگذاران جلسات قرآن استان بیش از ۵۵ سال به امر تدریس و آموزش قرآن پرداخته است. همسر و فرزندان او نیز از فعالان قرآن هستند، وقتی به درب منزل این خانواده قرآنی رسیدیم، با گرمی پذیرای ما بودند و آقای دهقان به بیان خاطرات و زندگیاش پرداخت.
قرآن را پیش مادرم آموختم
وی گفت: متولد ۱۳۲۴ و اهل همدان هستم و ۷۰ سال از عمرم میگذرد که ۵۵ سال از آن افتخار خدمت به قرآن را بهواسطه موهبت پروردگار دارم، از ابتدا روخوانی و روانخوانی قرآن را پیش مادرم یاد گرفتم ایشان در حال حاضر نیز با وجود کهولت سن روزی سه جزء از قرآن را قرائت میکند حتی سر ظهرها تا زیارت عاشورا را نخواند دست به غذا نمیبرد چون معتقد است که امام حسین(ع) سر ظهر به شهادت رسیدهاند و باید یادی از این امام بزرگوار نماییم. معتقدم انس من در زندگیام با قرآن دستگیری خداوند بود و من با اراده خود سهمی در آن نداشتم.
دهقان ادامه داد: پس از آنکه روخوانی و روانخوانی قرآن را از مادرم آموختم، در جلسه قرآن با عنوان «عسگریه» که در منازل برگزار میشد شرکت میکردم؛ در آن زمان مثل امروزه جایی بهصورت منسجم وجود نداشت که کار قرآنی انجام دهند و جلسات بهصورت سنتی برگزار میشد، هفتهای یک شب آقای مروج مسئولیت برگزاری جلسه را برعهده داشت که از تجوید قرآن یک «یرملون» بیشتر بلد نبود و مثل الان نبود که شبکه قرآن و رادیو قرآن وجود داشته باشد و آموزش صوت و لحن باشد و قرآن بیشتر به جهت ثواب و بعد معنوی قرائت میشد.
معلم پیشکسوت قرآن اظهار کرد: بعد از آنکه مقداری روخوانی و روانخوانی قرآن را یاد گرفتیم جلسه دیگری بود منزل حاج آقا مسگریان از پیشکسوتان قرآن همدان که سالی ۶ ماه این جلسه برقرار بود و در زمستان این جلسه به خاطر کوتاه شدن روزها تعطیل میشد، حسن این جلسه این بود که از ابتدای قرآن شروع به خواندن و یادگیری میشد اما متأسفانه اواسط قرآن که میرسید جلسه بهدلیل شروع زمستان تعطیل میشد و مقداری از قرآن میماند به خاطر همین اواخر قرآن را خوب نمیتوانستیم بخوانیم من در آن زمان ۲۵ ساله بودم.
وی عنوان کرد: اداره حج و اوقاف مسابقاتی برگزار میکرد که البته قبل از انقلاب هم انجام میداد، اوایل انقلاب از هر استانی دو نفر انتخاب میشد و در واقع این انتخاب بدون برگزاری مسابقه و رقابت صورت میگرفت و بیشتر سهمیهای بود، به این ترتیب که تعدادی میرفتند و تست میدادند در آن زمان داورهایی که از تهران آمده بودند میگفتند که بنیه تلاوت قرآن در همدان نسبت به استانهای دیگر بسیار قوی و بهتر است، ولی سنتی خوانده میشود و بهتر است روی قائده و قوانین باشد؛ این امر منجر شد من و آقای قرهباغی از پیشکسوتان قرآن همدان برای آن به مشهد برویم.
سفر به ۱۵۴ روستا برای شناسائی استعدادهای قرآنی
دهقان تصریح کرد: زمانی نیز جهادسازندگی به ما مأموریت داده بود در روستاها برای شناسایی استعدادهای قرآنی بگردیم همدان ۱۵۴ آبادی داشت که با جیپ به تک تک این روستاها میرفتیم آن زمان تا سقف جیپ برف بود اما با علاقه بین این همه دهات و روستا رفتیم و ۱۵۰ نفر را استعدادیابی کردیم، بین آنها مسابقهای برگزار و ۷۰ نفر انتخاب شد که همراهشان به مشهد برای آموزش برویم.
وی اضافه کرد: دوستی دارم به نام سادات فاطمی که جزء پیشکسوتان قرآن در مشهد است و از اساتید بزرگ این استان است با او تماس گرفتم و گفتم با هیئتی از همدان به آنجا میآییم شما آن جلسه قرآن که در مشهد عالی و پربار است به ما معرفی کنید که ما در محضر قرآن باشیم و ایشان به ما مسجدی به نام مسجد «کرامت» که رهبر معظم انقلاب هم آنجا جلسه قرآن داشتهاند و اکثر قاریان مشهد به خاطر زحمات رهبر معظم انقلاب در آن هستند را معرفی کرد.
معلم پیشکسوت قرآن اظهار کرد: در مسجد «کرامت» چند نفر از همراهان ما که خوب قرآن تلاوت میکردند به خواندن قرآن پرداختند و در آن زمان در بین مشهدیها این معروف شد که قاریان همدان بسیار خوب تلاوت میکنند با اینکه در همدان قرآن خواندن بهصورت سنتی بود و کلاسی وجود نداشت اما استعدادهای خوبی داشتیم که نیاز به شکوفایی داشتند.
بنیاد قرآن همدان از کجا شکل گرفت
وی بیان کرد: فردای آن روز نیز در هیئت خیاطهای مشهد به قرائت قرآن پرداختیم، بعد از آن به این فکر افتادیم که در همدان نیز جلسه آموزش قرآن بهصورت رسمی راهاندازی کنیم که به کمک آقای مسگریان و چند نفر دیگر این کار انجام شد، آقای مسگریان فردی خوشذوق بود برای همین پیشنهاد داد دوباره به مشهد برویم و یکبار از نزدیک با اینگونه کلاسها آشنا شویم، آن زمان با هواپیما سفر کردن خیلی باکلاس بود، با هواپیما رفتیم مشهد و بعد از آن عدهای از خیرین همدان را جمع کردیم و تالار قرآن را راه انداختیم بد از رونق گرفتن جلسات افراد زیادی در همدان قاری قرآن شدند روزهای جمعه نیز نزدیک ۳۰۰ نفر از ساعت ۸ صبح در آن جلسه جمع میشدیم و تا نزدیک اذان ظهر به تلاوت قرآن میپرداختیم و بعد هم گروهی به نماز جمعه میرفتیم.
وی افزود: خدا رحمت کند آیتالله موسوی همدانی، امام جمعه سابق همدان نیز گاهی میآمد و در جمع ما صحبت میکرد، بعد از چندی هیئت امنای شاهزاده حسین(ع) تصمیم گرفت این تالار قرآن در حیات این امامزاده برگزار شود و تمام زحمات آنجا امروز تبدیل به «بنیاد قرآن مجید استان همدان» شد، زحمت بسیار زیادی کشیده شد تا بنیاد قرآن سر پای خودش بایستد و در حال حاضر با فعالیتهایش در کشور مطرح است.
برگزاری مسابقات قرآن برای پرورش و پله ترقی افراد است
دهقان ادامه داد: آن زمان مسابقات تنها برعهده یک ارگان مانند اوقاف نبود بلکه هر ادارهای یکبار برگزاری آن را متقبل میشد که این خیلی خوب بود؛ معنای مسابقه یعنی به دانشآموز آموزش دهیم و بعد از وی امتحان بگیریم، برگزاری مسابقه برای پرورش و پله ترقی است و وقتی آموزشی ندادهایم چرا باید مسابقه برگزار کنیم؟ وگرنه افراد با زحمات خودشان تمرین میکنند و بعد در طول سال در مسابقهای شرکت میکنند و بعد میبینیم فردی با کلی زحمتی که کشیده در مسابقه با ۲۵ صدم نمره نفر چهارم میشود و هر سال سه نفر اول به مسابقات کشوری اعزام میشوند که این سیستم غلط است، در رادیو قرآن هفتهای دو شب پیشکسوتان شهرستانها قرآن قرائت میکنند و از بین آنها استعدادیابی میشود که این طرح خوب است و به فضای قرآنی نشاط میدهد.
وی با اشاره به نکات ظریف قرآنی اظهار کرد: با مروری در قرآن میبینیم «یا یحیی»، «یا عیسی» و یا «یا موسی» آمده است اما «یا محمد(ص)» نیامده در حالیکه قرآن نازل بر قلب نازنین پیامبر(ص) است، علت آن این است که از بس خداوند به پیغمبر(ص) احترام قائل شده خطاب رخ به رخ نکرده و خطاب کلی انجام داده و فرموده «یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ»، البته چهار مرتبه اسم مبارک پیامبر گرامی اسلام در قرآن آمده اما خطاب مستقیم نداشته است، اگر ما در نماز بر فرض بگوئیم «السلام علیک یا موسی کلیم الله» و یا حضرت عیسی و یا پیامبران دیگر نمازمان باطل است و اگر در نماز سلام را به رسول خدا(ص) و اهل بیت(ص) ندهیم نیز نمازمان باطل است.
راهکار فهم قرآن استمداد از اهل بیت(ع) است
وی افزود: این امر بدان معنی است که ای مسلمان اگر میخواهی از قرآن چیزی بفهمی راهکار آن این است که باید دست به دامان پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) شوی، اگر جز این بود تاکنون چیزی از قرآن نمیفهمیدیم و هر کسی در طول تاریخ چیزی از قرآن میداند به خاطر زحمات اهل بیت(ع) است، برخی مردم خیال میکنند قرآن را میدانند و این خیلی خطرناک است، هر چقدر انسان قرآن همراه با تفسیر بخواند خود را عقبتر و بدهکارتر میداند.
دهقان تأکید کرد: کسی که پیراهن حضرت یوسف(ع) را به عنوان بشیر همراه خود داشت تا بر روی چشمان حضرت یعغوب(ع) بگذارد تا بینا شود بوی حضرت یوسف(ع) را از آن پیراهن نشنید و درک نکرد ولی حضرت یعقوب(ع) از فرسخها آن را درک کرد، عرفا میگویند کسی که بخواهد قرآن را بفهمد باید عاشق قرآن شود، همانطور که حضرت یعغوب(ع) بوی عشق به مشامش رسید و آن را فهمید، ما هم اگر بخواهیم خدائی شویم باید از لابه لای آیات قرآن بوی خدا را استشمام کنیم.
وی اضافه کرد: همانطور که همه میدانیم خداوند ابدی و ازلی است و تمام نظام هستی تسبیح خدا را میکنندبا این وجود چطور حضرت موسی(ص) تنها از یک شجره طیبه صدای خدا را شنید؟ درخت گفت «إِنِّی أَنَا رَبُّکَ فَاخْلَعْ نَعْلَیْکَ إِنَّکَ بِالْوَادِ الْمُقَدَّسِ طُوًى؛ من پروردگار توام! کفشهایت را بیرون آر که تو در سرزمین مقدس طوی هستی» (سوره طه/آیه ۲۰)، زیرا سیم دلش وصل شد، ما اگر بخواهیم آیات قرآن را بخوانیم و بفهمیم گوشمان باید گوش موسایی باشد و مثلا فردی بگوید من قرآن را برای ثوابش میخوانم و در عرض دو روز قرآن را ختم میکند، این خوب است اما آیا قرآن برای ثواب و قرائت نازل شده؟ ما چون راه زندگی را بلد نیستیم خدا قرآن و اهل بیت(ص) را برای ما فرستاده است آنها طوری زندگی کردن که همیشه زنده هستند.
انسان به اندازه فهمش از قرآن زنده است
وی اظهار کرد: بنده مرده متحرکم و زنده نیستم، زنده خود امام خمینی(ره) است چون از قرآن میفهمید یعنی انسان هر چقدر از قرآن بفهمد به همان اندازه زنده است خیلی از دوستان شاید صد نفر در سال با نیتها و ایدههای مختلف به جلسات قرآن آمدند برخی قصدشان حفظ قرآن و یا کسب مدال در مسابقات بوده که این خیلی هم خود خیلی عالی است ما باید از این عنانیت درآمده و به عبودیت برسیم، وقتی در قرآن میخوانیم «سُبْحَانَ الَّذِی أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَیْلًا مِّنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الأَقْصَى الَّذِی بَارَکْنَا حَوْلَهُ لِنُرِیَهُ مِنْ آیَاتِنَا إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ البَصِیرُ؛ پاک و منزه است خدائی که بندهاش را در یک شب از مسجد الحرام به مسجد اقصی که گرداگردش را پر برکت ساختیم برد، تا آیات خود را به او نشان دهیم او شنوا و بیناست»(سوره الاسراء/آیه یک) این بِعَبْدِهِ پیامبر(ص) است.
کسانی که ظرف علمشان بزرگ شد «قرآنی» شدند
دهقان بیان کرد: خداوند به همان عبدش پیامبر گرامی اسلام(ص) میگوید اینکه من شما را به معراج دعوت کردم کفایت کرد قل ربّ زدنى علما و همانجا با این کناینه فرموده ای پیامبر(ص) ظرف علمت را بیشتر کن، بنابراین هر کسی ظرف علمش بیشتر شد برایش فایده دارد، در طول مدت افرادی که به جلسات قرآن آمدند و سعی کردند ظرف علمشان بزرگ شود به معنای واقعی کلمه قرآنی شدند و طوری زندگی کردند که در قول دادنشان تخلف نکردند.
بخشش لباس گرم به حیوانی که در سرما فرزند آورده بود
معلم پیشکسوت قرآن با اشاره به خاطراتش اضافه کرد: یکسال برف زیادی آمده بود و داشتم برفها را پارو میکردم همسرم صدایم کرد که کسی جلوی درب منزل با من کار دارد، در روز جمعه ساعت شش و نیم صبح با وجود آن سرما و برف برایم تعجبآور بود که چه کسی میتواند باشد از پشت بام دیدم یک از دوستان قاری قرآن جلوی درب خانه است از او پرسیدم چه کاری دارد که گفت من سرباز هستم و به پادگان قول دادم چند تا نوار قرائت تهیه کنم و به آنجا ببرم، به او گفتم به درب مغازهام که در نزدیکی منزلم هست برود تا خودم را برسانم، این زمان از پشت بام دیدم یک کاپشن به تن دارد اما در مغازهام دیدم تنها یک پیراهن تنش هست! تعجب کردم!.
وی گفت: از این سرباز پرسیدم کاپشن تنت چه شده برای اینکه ثواب عملش از بین نرود گفت کاپشن را برای کاری گذاشتم کناری در ذهن خودم تصور کردم شاید دستش زخمی شده و چون آلوده شده پرت کرده کناری و خواستم کاپشن خودم را به او بدهم که قبول نکرد و گفت خدا کمک میکند، وقتی برگشتم منزل کنار باغچه گربهای همان ساعت صاحب چند بچه شده و این سرباز به واسطه اینکه سردشان نشود کاپشنش را به روی گربهها انداخته بود، بعد از مدتی که دوباره این سرباز را علت ماجرا را از او جویا شدم که جواب داد ترسیدم در قیامت مورد مؤاخذه خداوند برای کمک نکردن به آن حیوان در آن سرما قرار بگیرم در واقع این خاطره را تعریف کردم که بگویم قرآن انسان را اینگونه میسازد.
وفای به عهد توسط قاری قرآن
وی با بیان خاطره دیگری اضافه کرد: یکی از اساتید بزرگ قرآن آمده بود در مسابقات کشوری قرآن شرکت کند به گمانم در شهر یزد یا کرمان بودیم، آنجا به من گفت قول داده شبهای چهارشنبه در شهر خودش جلسه قرآنی را اداره کند، در مسابقات در حال خواندن اسامی بودند و اگر اسم کسی را دوبار میخواندند و جواب نمیداد حذف میشد اسم ایشان را یکبار خوانده بودند و لبیک گفته بود و برای بار دوم اگر خوانده میشد و نبود با توجه به زحمات بسیاری که کشیده بود ممکن بود حذف شود، این جوان به من گفت خداوند در قرآن فرموده: «و أوفوا بعهدی» بنابراین من باید بروم و به قولم عمل کنم، همان روز با هواپیما رفت و جلسه قرآن را برگزار کرد و صبح زود برگشت که تا آن لحظه نیز اسمش را صدا نکرده بودند، یکی از آفات جلسات قرآن این است که استاد جلسه منظم نباشد و یا به موقع حاضر نشود این بینظمی باعث میشود اکراهی در آن جلسات قرآن اکراه به وجود آید.
همسر و فرزندانم همگی اهل قرآن هستند
معلم پیشکسوت قرآن با اشاره به ازدواجش با یک بانو از سادات عنوان کرد: ۱۴ سال مرتب هر روز از ساعت ۷ در مسجد جامع جلسه قرآن داریم و از همان اوایل علاقه خاصی به سادات داشتم در جلسات قرآن سید بزرگواری آشنا بودیم که به وسیله ایشان با همسرم آشنا شدم، همسر و فرزندانم همگی اهل قرآن هستند.
دهقان در پایان عنوان کرد: همسرم نیز پابه پای من جلسات قرآن را برگزار میکند و در حال حاضر در مکتب حضرت زینب(س) دو روز در هفته کلاس دارد؛ سه پسر و یک دختر دارم پسر بزرگم شاید اولین کودکی بود که در کشور فهرست قرآن را در ۵ سالگی بدون اشکال در یک دقیقه به ترتیب میخواند، در مسابقات قرآن هم شرکت میکرد، پسر دومم طلبه و در دفتر آیتالله مکارم مشغول است و پسر سومم چند سال در مسابقات دانشجویی و حفظ شرکت کرده و دخترم نیز از اول دبستان تا الان که دانشگاه را تمام کرده در مسابقات حفظ قرآن موفقیتهای بسیاری به دست آورده و در حال حاضر مدرس حفظ قرآن نیز هست.
یادآور میشود، در این دیدار علاوه بر حضور اعضای خبرگزاری ایکنا در استان همدان قاسم جهانآرا، مدیر اتحادیه قرآنی غرب کشور نیز حضور داشت و در پایان از سوی این خبرگزاری به پاس زحمات حسین دهقان به وی یک لوح تقدیر اهدا شد.
منبع: ایکنا